Russische markt schrikt nog af

Gepubliceerd op2 juli 2012

Den Haag “Rusland is een oneindige, onverzadigbare markt”, zegt handelsbevorderaar Robert Nahon enthousiast. Voor de stichting Venster naar Rusland zet hij zich in voor het land van de grote mogelijkheden. “Ten oosten van Moskou begint het echte Rusland pas.”

De Oeral, Siberië en het vruchtbare Wolga-gebied vormen het Russische achterland, een onontgonnen gebied van kansen. Maar het zakendoen in Rusland zelf blijkt niet altijd eenvoudig. Hoewel de corruptie is teruggedrongen, is het opbouwen van goede contacten een weg van de lange adem. Nahon probeert het land als handelspartner op de kaart te zetten. En dat is nodig, want Nederland loopt nog niet warm voor innige zakelijke contacten met Rusland. Hoewel dat deze zomer toetreedt tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO), zijn Nederlandse bedrijven vooralsnog terughouden.

De Nederlandse overheid identificeerde topsectoren waarin Nederland op het gebied van innovatie wereldwijd uitblinkt. Ook tuinbouw en voedingsmiddelen behoren daartoe. Sectoren die in Rusland hard groeien. Daar is de snelle modernisering van de eigen economie volgens Nahon nu ‘een hot item’. Nederlandse kennis en technologie kunnen dat proces een handje helpen. Nahon: “De dorpen achter Moskou zijn stuk voor stuk steden met meer dan een miljoen inwoners.” Met een groeiende middenklasse en stijgende vraag liggen daar op het gebied van de tuinbouw en de voedingsmiddelenindustrie volop mogelijkheden.

Als Rusland de eigen markt wil voorzien van lokaal geteelde groente en fruit, dan heeft het bijvoorbeeld kassen nodig. Nahon: “Extreme temperatuurverschillen, van min 30 in de winter tot 30 graden boven nul in de zomer, zijn heel normaal.” Kennis en technologie zijn daarom hard nodig. Medische apparatuur, innovatie, metaal, werktuigbouw, educatieve uitwisselingsprojecten. Volgens Nahon heeft Rusland overal behoefte aan.

Waarom lopen Nederlandse bedrijven dan niet warm voor Rusland? Voor de grotere bedrijven laten het volgens Nahon afweten. Verhuisbedrijf Voerman International is al wel 25 jaar in Rusland actief. Verhalen over corruptie en onbetrouwbaarheid doen nog altijd de ronde. “Natuurlijk zijn er Russen die ergens een slaatje uit willen slaan”, zegt een medewerker. “En ja, er zijn wel eens regels die opeens gewijzigd blijken te zijn.”

Maar het bedrijf heeft het land sinds de jaren ’90 ook zien veranderen. “Je doet niet nu meer zo makkelijk zaken onder de tafel”, zegt een medewerker. “Vroeger begonnen de problemen bij de douane. Daar kreeg je al met omkoping te maken. Tegenwoordig gaat het betalingsverkeer er gewoon giraal.” De allerbelangrijkste tip van Voerman is het investeren in goede banden met de Russische partner. “Daar moet je veel tijd in steken. Koffie en wodka met elkaar drinken, bij de familie thuis op bezoek gaan: het hoort er allemaal bij”, aldus de medewerker. “En, een woord is een woord. Kijk Russen bij het maken van afspraken recht in de ogen.”

Het Nederlandse bedrijfsleven laat kansen liggen in de opkomende landen, meldde accountants- en adviesbureau Deloitte kort geleden. De export naar de zogeheten Bric-regio (Brazillië, Rusland, India en China – het jongste lid Zuid-Afrika valt buiten het onderzoek) blijft achter bij die van andere West-Europese landen als Duitsland, België en Frankrijk.

Van de onderzochte 450 Nederlandse bedrijven, doet slechts 2 procent zaken in Bric-landen. Volgens ING Economisch Bureau is Rusland na Polen wel het belangrijkste Oost-Europese export land van Nederland. Maar door de matige groeivooruitzichten in Zuid-Europa zouden Nederlandse bedrijven in die regio veel meer kunnen doen.

Zo is Rusland betrekkelijk nabij en gaat de markt daar na 18 jaar onderhandelingen open voor een groot aantal diensten. Invoertarieven worden verlaagd, industriële subsidieprogramma’s worden afgeschaft en de landbouwsteun wordt door Rusland afgebouwd. Ook de opzet van een douane-unie tussen Rusland, Kazachstan en Wit-Rusland biedt mogelijkheden. Grensovergangen hoeven niet altijd meer voor lang oponthoud te zorgen.

Komend jaar is het Nederland-Rusland-jaar. Dan worden de historische banden tussen beide landen gevierd. Wellicht dat er dan ook nieuwe zakelijke contacten worden gelegd.